لوله اسپیرال چیست و چه کاربردی دارد؟

لوله‌ها انواع مختلفی دارند که یکی از معروف‌ترین آن‌ها لوله‌ اسپیرال است. این محصول از انواع لوله های فولادی است، با فرآیند خاصی تولید می‌شود و در صنعت کاربرد زیادی دارد. همچنین این لوله از لحاظ کیفیت رقابت تنگاتنگی با لوله درزجوش دارد. در ادامه با تعریف، ویژگی‌ها و کاربردهای لوله اسپیرال بیشتر آشنا خواهیم شد.

لوله اسپیرال چیست؟

لوله اسپیرال نوع خاصی از لوله است که از ورقه‌های فولادی در ضخامت‌های مختلفی و اندازه های ۵ تا ۱۲۰ اینچ تولید می‌شود. از جمله مهم‌ترین مشخصه‌های این لوله‌ها، وجود درزهای مارپیچی یا جوش‌خوردگی روی سطح آن است. این ویژگی سبب شده تا این‌ لوله‌ها در برابر فشار، استحکام بالایی داشته باشند. به طوری که نسبت به لوله درز مستقیم یا لوله جوشی چندین برابر مقاومت بیشتری دارد.

البته اگر فضای داخلی این لوله را بررسی کنیم متوجه می‌شویم که صاف و یکدست است. البته همه لوله‌های اسپیرال از جنس فولاد نیستند و در جنس‌های دیگر از جمله کامپوزیت، فایبرگلاس یا پلاستیک منعطف نیز عرضه می‌شوند.

به این نکته نیز باید اشاره کنیم که برخی مشتریان به صورت سفارشی ترجیح می‌دهند این لوله‌ها در جنس‌هایی مانند برنج، فولاد ضد رنگ، مس و آلومینیوم تولید شوند.

طول لوله اسپیرال چه قدر است؟

طول این لوله‌ها دقیقا همانند جنس آن دلخواه است و تنوع زیادی دارد. البته برخی طول‌ها رواج بیشتری دارند. در ایران رایج‌ترین طول این لوله حدودا 6 -12 متر است. دلیل اصلی آن این است که افراد در زمان حمل و نقل با مشکل رو به رو نشوند. البته همانطور که اشاره کردیم به صورت کلی، این لوله‌ها در سایزهای 5 تا 120 اینچ در بازار موجود هستند.

این ویژگی‌ها و ابعادی که نام بردیم باعث شده تا لوله اسپیرال در صنایع گاز و نفت کاربرد زیادی داشته باشد. به عبارت بهتر این لوله‌ها فرآیند ساخت خوبی دارند، انعطاف پذیر هستند ‌و ابعاد مناسبی دارند، به همین دلیل کاملا مورد استقبال قرار گرفتند.

آشنایی با فرآیند تولید لوله اسپیرال

در زمان تولید این نوع لوله‌ها، رول ورق فولادی به کمک غلتک های مخصوص مسطح می‌شود. سپس اگر در لبه های اثرات ترک، له شدگی یا بریدگی وجود داشته باشد در این بخش بریده می ‌شوند. این بخش‌های بریده شده تبدیل به ضایعات فولادی می‌شوند. برای تولید لوله اسپیرال دو روش وجود دارد که شامل تک مرحله و دو مرحله می‌شود.

لوله اسپیرال تک مرحله خود شامل سه مرحله است. این مراحل به ترتیب آماده سازی اولیه ورق، سپس شکل دهی و در آخر جوشکاری زیرپودری داخل و خارج هستند.

برای اینکه لبه‌های ورق صاف شود، سر ورق‌ها را به هم جوش می‌دهند. در قدم بعدی برای اینگه برآمدگی و یا شکل غیر قابل پرس در ورق ایجاد نشود، لبه ورق را کمی خم می‌کنند. سپس از دستگاه جوش زیرپودری بزای جوش لبه‌ها استفاده می‌شود. در قدم آخر لوله برشدمی‌خورد. این روش خیلی سریع نیست.

لوله اسپیرال دو مرحله ای

این روش تفاوت چندانی با روش قبلی ندارد  و به همان شیوه قبلی اجرا می‌شود. تنها تفاوت این دو اضافه شدن یک مرحله به مراحل قبلی است که شامل فرم دهی ورق با GMAW می‌شود. همچنین سرعت انجام فرآیند نیز سریع‌تر صورت می‌گیرد.

بررسی مزیت‌های لوله اسپیرال

اگر بخواهیم به مهم ترین مزیت‌های این لوله بپردازیم شامل این موارد می‌شوند: محدودیتی در طول لوله وجود ندارد، نیازی به تجهیزات سنگین برای تولید آن نیست، هزینه تولید آن پایین است، استحکام و قدرت زیادی دارد و به راحتی می‌توان به این لوله‌ها شکل داد.

انواع لوله های اسپیرال

این لوله‌ها را می‌توان در سه نوع واجد شرایط، غیرقابل استفاده و ترمیم شده تقسیم کرد. این گروه بندی بر اساس ضخامت و کیفیت لوله‌ها انجام می‌شود.

کیفیت لوله ترمیم شده طبق استاندارد و شرایط فنی نیستانا می‌توان آن‌ها را تعمیر کرد. لوله واجد شرایط مطابق با استانداردها تولید شدند و نیازی به تغییر ندارند. دسته آخر یعنی غیرقابل استفاده هم ظاهر و کیفیت مناسبی ندارند و قابل تغییر نیز نیستند.

لوله اسپیرال چه کاربردی دارد؟

همان طور که اشاره کردیم این لوله در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد‌. در ایران نیز به دلیل ابعاد مناسب و مقاومت بالا در کارخانه‌ها به کار گرفته می‌شود. از جمله صنایعی که لوله اسپیرال کاربرد زیادی دارد، می‌توان به صنایع نفت و گاز اشاره کرد. در این صنایع این نوع لوله رقابت تنگاتنگی با لوله درزجوش دارد. در سال‌های اخیر نیز شاهد افزایش کیفیت و مقاومت آن بودیم.

از دیگر کاربردهای این لوله می‌توان به دفع گرد و غبار، یادگیری، تخلیه مونوکسید کربن، لایه روبی، پل، سازه فلزی، صنعت گرمایشی و … اشاره کرد. شما در مراکزی مانند درمانگاه و بیمارستان، ساختمان‌ها و اجتماعات هم می‌توانید برای سیستم گرمایشی و تهویه از این لوله استفاده کنید.